Czas trwania oraz rodzaj terapii przeciwpłytkowej u pacjentów po wszczepieniu stentów uwalniających leki

Najnowsze wytyczne rekomendują stosowanie klopidogrelu w dawce 75 mg przez okres co najmniej 12 miesięcy u pacjentów po wszczepieniu stentu uwalniającego leki, jeżeli pacjenci ci nie są w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia krwawień. Jednakże optymalny czas trwania podwójnej terapii przeciwpłytkowej u pacjentów ze wszczepionym stentem uwalniającym leki nie został do końca określony oraz poparty badaniami randomizowanymi.

Równocześnie nieznany jest stosunek korzyści do ryzyka odnośnie stosowania podwójnej terapii przeciwpłytkowej u tych pacjentów.

Na łamach New England Journal of Medicine ukazały się wyniki połączonej analizy dwóch randowmizowanych badań, próbującej odpowiedzieć na powyższe pytania.

W analizie wzięło udział 2701 pacjentów pochodzących z dwóch badań REAL-LATE (Correlation of Clopidogrel Therapy Discontinuation in Real-World Patients Treated with Drug-Eluting Stent Implantation and Late Coronary Arterial Thrombotic Events) – 1625 pacjentów oraz ZEST-LATE (Evaluation of the Long-Term Safety after Zotarolimus-Eluting Stent, Sirolimus-Eluting Stent, or Paclitaxel-Eluting Stent Implantation for Coronary Lesions — Late Coronary Arterial Thrombotic Events) – 1076 pacjentów. Badania te były zaprojektowane tak samo. Byli to pacjenci ze wszczepionym stentem uwalniającym leki, u których nie wystąpiły poważne komplikacje ze strony układu sercowo – naczyniowego, układu mózgowo – naczyniowego oraz duże krwawienia przez okres co najmniej 12 miesięcy.

Pacjenci zrandomizowani zostali do otrzymywania klopidogrelu (75 mg dziennie) i niskie dawki aspiryny (od 100 do 200 mg dziennie) – – 1357 pacjentów, bądź samej aspiryny w tej samej dawce – 1344 pacjentów. Pierwszorzędowym punktem końcowym badania było wystąpienie zawału serca lub śmierci z przyczyn sercowych. Dane z obu omawianych badań połączono w celu ich analizy.

Średni okres obserwacji wynosił 19,2 miesięcy. Skumulowane ryzyko wystąpienia pierwszorzędowego punktu końcowego po dwóch latach wynosiło 1, 8 % w przypadku stosowania podwójnej terapii przeciwpłytkowej, w porównaniu do 1,2 % w przypadku stosowania samej aspiryny (współczynnik ryzyka, 1.65; 95% przedział ufności [CI], 0.80 – 3.36; P=0.17).

Indywidualne ryzyko wystąpienia zawału serca, udaru, zakrzepicy w stencie, ponownej rewaskularyzacji, dużego krwawienia oraz śmierci z jakiejkolwiek przyczyny nie różniły się znacząco pomiędzy obiema grupami. Jednakże w grupie pacjentów otrzymujących podwójną terapię przeciwpłytkową zaobserwowano nieistotny statystycznie wzrost złożonego ryzyka zawału serca, udaru oraz śmierci z jakiejkolwiek przyczyny (współczynnik ryzyka, 1.73; 95% CI, 0.99 – 3.00; P=0.051) oraz złożonego ryzyka zawału serca, udaru i śmierci z przyczyn kardiologicznych (współczynnik ryzyka, 1.84; 95% CI, 0.99 – 3.45; P=0.06).

Stosowanie podwójnej terapii przeciwpłytkowej przez okres dłuższy niż 12 miesięcy u pacjentów po wszczepionym stentem uwalniającym leki nie przynosi korzyści w porównaniu do stosowania samej aspiryny w redukcji ryzyka wystąpienia zawału serca czy zgonu z powodów kardiologicznych. Dlatego też wydaje się, że kontynuowanie terapii klopidogrelem przez okres dłuższy niż 12 miesięcy u tych pacjentów nie powinno być zalecane. Jednakże ze względu na małą grupę pacjentów i niedługi czas trwania badania, obserwacje z niego wynikające powinny być potwierdzone większym badaniem.

NEJM March 15, 2010 (10.1056/NEJMoa1001266)

More from Doniesienia

---

Editor Picks

---